Saan Nakukuha ang Pertussis?

Ang pertussis, na kilala rin bilang whooping cough, ay isang nakakahawang sakit sa respiratoryo na sanhi ng bakterya na Bordetella pertussis. Ito ay kadalasang nakikita sa mga sanggol at mga batang edad 10 taon pababa, ngunit maaari rin itong makaapekto sa mga matatanda. Ang pertussis ay kilala para sa mga malubhang ubo na may kaunting paghinga at maaring magdulot ng mga komplikasyon, lalo na sa mga sanggol na wala pang kumpletong proteksyon mula sa bakuna.

1. Direct Contact sa Isang Taong May Sakit

Ang pinakakaraniwang paraan ng pagkakalat ng pertussis ay sa pamamagitan ng diretso o malapit na pakikisalamuha sa isang taong may aktibong impeksyon. Ang bakterya na Bordetella pertussis ay maaaring lumipat mula sa isang tao sa isa pa sa pamamagitan ng mga droplet mula sa laway ng isang taong may sakit kapag ito ay umuubo o bumabahing. Ang mga droplet na ito ay maaaring magtungo sa hangin at maaaring makuha ng isang tao sa paligid.

2. Airborne Transmission

Ang pertussis ay maaaring kumalat din sa pamamagitan ng airborne transmission, lalo na sa mga lugar na may mataas na density ng populasyon tulad ng mga paaralan, ospital, at iba pang pampublikong lugar. Ang mga droplet na naglalaman ng bakterya ay maaaring magtagal sa hangin at maaring hingin ng isang tao na wala sa direkta o malapit na pakikisalamuha sa isang taong may sakit.

3. Indirect Contact sa mga Bagay na Nahawakan

Maaari rin ang pagkahawa sa pertussis sa pamamagitan ng indirect contact sa mga bagay na nahawahan ng bakterya. Ang mga bagay na madalas hawakan tulad ng mga pinto, mga hawakan ng hagdan, mga laruan, o anumang iba pang mga bagay na nahawahan ng laway ng isang taong may sakit ay maaaring maging sanhi ng pagkalat ng sakit kapag hinawakan ito ng ibang tao at pagkatapos ay hinawakan ang mukha o bibig nila.

4. Sa Pamamagitan ng Pagkahawa sa Ina ng Sanggol

Sa mga sanggol, maaaring makuha ang pertussis sa pamamagitan ng direktang pagkahawa mula sa kanilang mga magulang, kapatid, o iba pang mga kasamahan sa bahay na may aktibong impeksyon. Ang mga sanggol ay lalong mapanganib na magkaroon ng malubhang mga sintomas ng pertussis, kaya't mahalaga ang pagbibigay ng kumpletong proteksyon sa pamamagitan ng bakuna.

5. Ang Bakuna Laban sa Pertussis

Ang pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang pertussis ay sa pamamagitan ng bakuna. Ang mga sanggol ay karaniwang binibigyan ng mga dose ng bakuna laban sa pertussis bilang bahagi ng kanilang regular na immunization schedule. Gayunpaman, ang bakuna ay hindi garantiyang 100% na magbibigay ng proteksyon, kaya't ang pag-iingat at pag-iwas sa mga taong may aktibong impeksyon ay mahalaga pa rin.

Sa kabuuan, ang pertussis ay isang nakakamatay na sakit na maaaring madaling kumalat sa pamamagitan ng pakikisalamuha sa mga taong may sakit. Mahalaga ang pagbibigay ng sapat na edukasyon sa publiko tungkol sa mga paraan ng pag-iingat at pag-iwas upang maiwasan ang pagkalat ng sakit na ito. Bukod sa bakuna, ang pagpapanatili ng mahusay na pangangalaga sa kalusugan at ang pag-iwas sa mga taong may aktibong impeksyon ay mahalaga upang mapanatili ang kalusugan ng buong komunidad.